Dünya Hepatit Günü
Her yıl 28 Temmuz, Dünya Hepatit Günü olarak kutlanmaktadır. 28 Temmuz Viral Hepatit B hastalığının yüzey antijeni olarak bilinen “HBsAg”-nin bulunduğu gün olup, Hepatit B'nin ilacının bulunmasında çok büyük rol oynamıştır. Dünya Sağlık Örgütünün kararıyla bu günün “Dünya Hepatit Günü” olarak anılmasına karar verilmiştir.
Hepatit çoğunlukla virüslerden bulaşır. Hepatit hastalığının 7 türü olup A, E, F tipi hepatitler, virüs bulaşan su ve besin maddelerinin ağızdan alınması ile oluşur. B, C, D, G türü hepatitler ise kanla temas, tükürük ve cinsel ilişki yoluyla bulaşır.
Hepatit A, Hepatit A virüsünün neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. Ülkemizde, genellikle okul çağı çocuklarında sık görülür. Tuvalet hijyeni kötü olan kişilerin ellerini yıkamaması ve sonrasında yiyecek-içeceklere dokunması sonucu kişiden kişiye bulaşır. Bu nedenle, kişisel hijyenin ve sağlık koşullarının yetersiz ve kötü olduğu toplu yaşanan yerlerde kolayca yayılır.
Hepatit B ve C hastalığına sebep olan virüsler sessizdir. Pek çok insan farkında olmadan bu virüsü almış olabilir ve hiçbir belirti olmaksızın bu virüsü taşıyabilir. Tedavi edilmez ise her iki virüs de karaciğer sirozuna neden olabilir. Siroz ise kanama, asit, koma, karaciğer yetmezliği gibi yaşamı tehdit eden hastalıklar ya da ölüm ile sonuçlanabilir. Uzun süreli Hepatit B hastalığında siroz ortaya çıkmadan önce de karaciğer kanseri görülebilir.
Hepatit B ve Hepatit C hastalıklarının bulaşma yolları şunlardır:
- Kan ve diğer vücut sıvılarıyla bulaşma
- Deri bütünlüğünün bozulduğu durumlarda (kesik-açık yara vb) mikrobun bulaşması
- Cinsel ilişki
- Hepatit taşıyıcı gebeden bebeğine bulaşma
Hepatit B Risk Grupları:
- Hepatit B\'li anneden doğan bebekler,
- Hepatit B taşıyıcısı ile aile içi temas edenlerden aşısız olanlar,
- Çok sayıda cinsel eşi olanlar ve para karşılığı cinsel ilişkide bulunanlar,
- Kan ve kan ürünleri kullananlar,
- Hemodiyaliz uygulanan kişiler,
- Damar içi ilaç bağımlıları,
- Hasta ve hasta çıkartıları ile teması bulunan tüm sağlık personeli
- Toplu halde bulunulan yerlerde (okullar, kreşler, kışlalar, yurtlar, huzurevleri, v.b.) yaşayanlar,
- Steril olmayan aletlerle yapılan sünnet ve kulak delme gibi işlemler de Hepatit B\'nin bulaşması için önemli bir risk oluşturmaktadır
- Berberler, kuaförler, manikür-pedikürcüler, itfaiye personeli, askerler, polis memurları, kazalarda ve afetlerde ilk yardım uygulayan kişiler de risk grubunda yer almaktadır.
Hepatit B ve Hepatit C tipi sarılık mikroplarından korunmak için dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:
- Tıraş bıçağı, diş fırçası, küpe, tırnak makası gibi kişisel malzemeleri diğer insanlarla paylaşmaktan kaçınılmalı,
- Dövme veya piercing yaptırırken temiz iğneler kullanıldığından emin olunmalı,
- Berbere gidildiğinde kullanılmamış traş bıçağı ve steril edilmiş ustura kullanıldığından emin olunmalıdır,
- Cinsel ilişki sırasında, özellikle çok eşli durumlarda, mutlaka prezervatif kullanılmalıdır,
- Uyuşturucu kesinlikle kullanılmamalı,
- Sağlık görevlileri enjeksiyon uygulamasını güvenli yöntemlerle gerçekleştirmeli, tek kullanımlık enjektör kullanılmalı,
- Gebeler mutlaka B tipi sarılık mikrobu olup olmadığına ilişkin test yaptırmalı,
- Ailede (özellikle anne baba kardeş eş gibi yakın akrabalarda) sarılık hastası, siroz veya karaciğer kanseri hastası varsa mutlaka test yaptırmalıdır.
|